Περιγραφή
Οι Αχαρνείς είναι το πιο παλιό από τα σωζόμενα έργα του Αριστοφάνη. Παρουσιάστηκε στα Λήναια,1 το 425 π.Χ., δηλαδή έξι χρόνια μετά την έναρξη του Πελοποννησιακού Πολέμου. Αυτό το έργο, του εικοσαετή τότε Αριστοφάνη, διδάχθηκε από τον Καλλίστρατο και διακρίθηκε με το πρώτο βραβείο. Την εποχή που γράφτηκαν οι Αχαρνείς υπερίσχυε στην πολιτική η θέση να συνεχιστεί ο πόλεμος μέχρι να νικήσουν οι Αθηναίοι, γιατί υπερείχαν σημαντικά στη ναυτική δύναμη, και τα οφέλη που αποκόμιζαν από τους φόρους των συμμάχων ήταν σαφώς μεγαλύτερα από αυτά που τους προσέφερε η αττική γη με τα γεωργικά προϊόντα. Η υποχρεωτική μετακίνηση του αγροτικού πληθυσμού, με διαταγή του Περικλή, εντός των τειχών της Αθήνας και του Πειραιά, προξένησε σοβαρά προβλήματα που αφορούσαν τόσο την ενδιαίτηση των προσφύγων,2 οι οποίοι κατέκλυζαν πλέον την Αθήνα, όσο και την ερήμωση της υπαίθρου, την οποία ρήμαζαν συστηματικά οι Πελοποννήσιοι. Συγκεκριμένα, η περιοχή των Αχαρνών αποτέλεσε για τον Αρχίδαμο το ορμητήριο προκειμένου να εξαπολύει τις επιθέσεις του. Ο νεαρός Αριστοφάνης, μέσω της κωμικής μυθοπλασίας, με ύβρεις, με ειρωνεία και με αισχρολογία «περιποιείται» τους πολεμοχαρείς, τους πολεμοκάπηλους, τους αλαζόνες και τους συκοφάντες, γιατί πιστεύει ότι «ο πόλεμος συχνά διευκολύνει την εκδήλωση των βίαιων ενστίκτων τους. Τους θεωρεί εχθρούς της πόλης και του πολιτεύματος. Δεν βασιλεύει ο λαός, αλλά αυτοί που τους αφήνει να τον κυβερνούν».3 Σε αυτή τη δραματική ιστορική συγκυρία όπου, εκτός των άλλων, περισσεύουν η διαφθορά, η δημοκοπία, η κακοδικία και η δικομανία των συμπολιτών του, συλλαμβάνει την ιδέα ο Δικαιόπολης, ως ήρως σωτήρ, να αποτολμήσει και να πραγματοποιήσει ένα απίθανο και εξωπραγματικό ιδιωτικής πρωτοβουλίας ειρηνιστικό σχέδιο.
